MATEMATİK HİKAYE UYDURUCULUĞU: BİR DENKLEM ÇÖZÜMÜNÜN TOPLUM MODELİNE UYARLANMASI…

“Ayrı ayrı yükselmekten ise, birleşip yükselmek daha değerlidir!”

Konumuz köklü ifade içeren denklemeler. Tehlikeli bir konu! Denklem, hem kesirli bir de üstüne üstlük köklü ifadelerden oluşmuş. Kök sembolü hapsediyor içine giren ifadeyi. Kesrin ise kendine göre dertleri var.

Kök derecesi önemli! Çift olursa içine negatif sayıları alamıyor. Tek kuvvetlerde hiçbir kısıtlama getirmiyor. Bir denklemde hem çift hem de tek kuvvet olduğunda belli kurallara uyulmazsa hiçbirine yaşama hakkı tanımıyorlar. Uzlaşmaları şart! İşte toplumu oluşturan ifademiz

biz bu ifadenin hayatta kalmasını uyumlu bir şekilde yaşamasını yani matematiksel olarak bir reel sayı olmasını istiyoruz. A ifadesini bir toplum gibi ele alalım. A toplumu bu kesirden oluşur. Kesrin her bir parçası için yaşamın olanaklı olması durumunda A toplumu uyumlu bir şekilde mutlu mesut yaşayabilir. Kısacası toplumlar bir sürü farklı gruplardan oluşur. Her grubun yaşamlarını sürdürebilmeleri için gerekli kuralları vardır. A toplumu da aşağıdaki

gruplarından oluşur. Bu gruplar bir birine toplama ve kesir işlemleriyle bağlanırken, her grup ise bir birine x ile bağlanmıştır.

Peki A toplumu birlikte ve uyumlu bir şekilde nasıl yaşayabilir?

Çift kuvvetli kökün bulunduğu

grupları “Biz içimize negatif sayı alamayız!” derken,

grubu “Bizim için hiç önemi yok. Biz her türlü sayı ile yaşayabiliriz.” diyor. Birlikte yaşamalarını sağlayacak toplama ve kesir işlemlerinin kuralları ise çok net toplama işleminde bir kısıtlama yokken, kesir işlemi

grubunu uyarıyor! “Siz, sıfır olamazsınız yoksa A toplumu yok olur!” diyor. Bu durumda her grubun yaşamasını sağlayabilecek ve aynı zamanda A toplumuna zarar vermeyecek bir kural gerekmektedir. Bu noktada ünlü bilinmeyen x devreye girerek “ Hepiniz bana bağlısınız bu yüzden size her grubun yaşayabileceği mükemmel bir çözüm sunabilirim.” diyor. Bu noktada matematik devreye girerek mükemmel bir çözüm buluyor.

çifte kuvvetten köke sahip oldukları için içleri negatif olamazlar

sonuç olarak x, ” Benim bu aralıkta olmam bu iki grubu da yaşatır .” diyor.

Fakat kesir itiraz ediyor, "Eğer paydamdaki x-3 sıfır olursa A toplumu yaşayamaz!" x yine devreye girer ve şu çözümü önerir:

olmalı. Bu sonucu diğer grupların yaşayabileceği

aralığı ile kesiştirirsek A toplumunun yaşaması için x in [ -2 , 7 ] - { 3 } aralığından alınması gerektiği ortaya çıkar.” diyor..

Kısacası bir toplumunun huzurlu bir şekilde yaşaması için, toplumu oluşturan tüm bileşenlerin birbirlerine saygılı olması ve kurallara uyması ile mümkündür. Şimdi siz karar verin tek tek yükselip birleşmek mi birleşip yükselmek mi daha değerlidir? Cevabı bulamadıysanız merak etmeyin matematik bu soruyu da çözer...

:

3^3+6^3=243 mü (3+6)^3=729 mu daha büyük?

Devrim Melekoğlu

Matematik öğretmeni