top of page
Yazarın fotoğrafıEce BALDEMİR

Titanik’in Matematiği

Bu yazımızda hepimizin bildiği ve trajik bir kaza olan RMS Titanik’in sular altında kalan matematiğine değinmek istiyoruz. Çoğumuz bilsek de öncelikle Titanik’in hikâyesini anlatalım. İlk seferi 10 Nisan 1912 olan Titanik, o zamanların en büyük gemisiydi. Birçok insan tarafından “batmaz gemi” olduğuna inanılan ve halktan da büyük bir ilgi toplayan Titanik gemisinde 2340 kadar yolcu vardı. Yolculuğun başlarında her şey güzel gidiyordu fakat sonrasında gemi bir buzdağına çarptı ve 2 saat 40 dakika içinde 1514 kişiyi sular altına gömdü. Gelelim bu trajik hikâyenin matematiğine!

Titanik 269 metre uzunluğunda, 28,2 metre genişliğinde ve 52,310 ton ağırlığındaydı. Geminin 3 pervanesine güç sağlayan iki zamanlı dört silindir, üç aşamalı, buharlı itici motorlar ve düşük basınçlı türbinler bulunmaktaydı. Bu motorlara 159 kömür fırını tarafından ateşlenen 29 kazan enerji veriyor ve bu da geminin yaklaşık olarak 43 km/s maksimum hıza ulaşmasını mümkün kılıyordu. Gemideki dört bacadan sadece üçü işlevseldi, dördüncü baca sadece geminin daha çarpıcı gözükmesi için eklenmişti. Gemi toplamda 3,547 yolcu ve mürettebat taşıyabiliyordu. Fakat filikalar kapasitesinin altında doldurulduğu için geminin toplam yolcu sayısının yüzde 53'ü yerine sadece yüzde 31'i kurtulabildi. Titanik, 14 Nisan'da altı kez buzdağı uyarısı aldı, buzdağı göründüğü zaman yaklaşık 22 knot (deniz mili) hızında seyahat ediyordu. Hızlı manevra yapamayan gemi, sancak tarafını büken ve on altı bölmesinin altısı su alacak bir darbeye maruz kaldı. Ayrıca araştırmalara göre buzdağı 30 saniye sonra fark edilseydi ya da 6 kompartıman yerine 4 kompartıman sular altında kalsaydı gemi kesinlikle batmamış olacaktı. Az önce de bahsettiğimiz gibi filikalar kapasitesinin altında dolduruldu, gelin filikaların aldığı yolcu sayısına bakalım!

İlk 65 kişi kapasiteye sahip yedi numaralı filika üstünde sadece 28 kişi ile birlikte indirildi. Hemen arkasından altı numaralı filikada yine 28 kişi ile iskele tarafından indirildi. Titanikyolcuları ve mürettebatı ile birlikte 2,228 kişi olmasına rağmen, toplam kapasitesi 1,178 olan 20 filika taşımaktaydı. Toplam kapasitesi 65 olan "filika 8" iskele tarafından 28 kişi ile ayrıldı. 9 numaralı filika ise 56 kişi ile birlikte gemiyi terk etti. Felaketin geri dönülemez noktası gece saat 01.15'te gelmişti, o anda geminin ön tarafında bulunan çapa boşlukları suyun altında kalmıştı. On dakika sonra Filika 13 ve 1565 kişi(her biri 65 kişi ile) ile indirildi.Saat 01.35'te Filika 15 ve 16 gemiyi 65 kişi ile (Her biri 65 kişi ile)terk etti. İkinci sınıfın bot güvertesindeki bütün filikalar gitmişti. Gemide sadece birinci sınıfta olmak üzere toplamda her bir filika 49 kişi olan altı filika kalmıştı, tahminen gemide kalan sayısı ise 1800 olacaktı. Filika 2 ve 4, katlanabilir filikalar dışında gemiden son ayrılacak filikalardı. Filika 2, 65 kişi ile ayrıldı, on dakika sonra filika 4, 65 kişi ile takip etti. Bu filikalar batacak olan gemiye en yakın olanlardandı. Filika 4, gemiden dondurucu okyanusa düşmüş olan insanların bir kısmını aldı. Bir numaralı filika 40 kişi taşıyabiliyordu, ancak Titanik'ten 12 kişi ile birlikte ayrıldı.Tüm filikalar içinde toplamda boş alan sayısı 466 olarak hesaplanmaktadır. Günümüzde ise geminin enkazına yönelik yapılan araştırmalar sonucu geminin bakteriler sonucunda yavaşça adeta eridiği ortaya çıkmıştır. Uzmanlara göre, Atlas Okyanusu’nun dibinde yatan enkaz da 15 ila 20 yıl içinde bir bakteri yüzünden yok olup gidecek. Yeni keşfedilen ve pasla beslenen bir tür bakterinin geminin yapımında kullanılan 50 bin ton demiri yavaş yavaş tüketiyor. Uzmanlar artık saldırgan mikroorganizma gruplarının eninde sonunda gemi enkazının tamamen yok olmasına neden olacağını düşünüyor. Bu korkunç facianın bir de filmi var.Hollywood’un en etkileyici filmlerinden 1997 yılı yapımı Titanik için yeni bir teori ortaya atıldı. Avustralyalı Westminster Okulu’nda eğitim gören 3 kız öğrenci, kötü sonuyla izleyicileri yasa boğan film için yeni bir formül geliştirerek filmde hayatını kaybeden Jackkarakterinin aslında hayatta kalabileceğini ortaya koydu. Konuyu araştıran öğrenciler, Rose’un üzerine uzandığı dolap kapısına Jack’in de sığabileceğini iddia ediyor. Teoriye göre, ikili can yeleklerini dolap kapısının altına koysaydı batmadan su üstünde kalabilecek ve kurtarma ekipleri gelene kadar hayatta kalabilecekti. Filmde kullanılan dolap kapısının kaldırma kuvvetini ölçen ve üzerinde iki insanla defalarca deneme yapan öğrenciler, kazanın olduğu dönemde kullanılan materyalleri araştırmış ve sudaki tuz oranı ile diğer koşulları da göz önüne alarak suyun kaldırma kuvvetini test etmişler. Sonuç olarak da ikilinin bu şekilde kurtulabileceği sonucuna varmışlar. Bunu duymak oldukça üzücü olsa da yazımızı buna benzer faciaların bir daha yaşanmamasını dileyerek bitiriyoruz. Sağlıkla kalın…


Kaynakça:







173 görüntüleme1 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör

1 Comment


Harikulade Matematik
Harikulade Matematik
Jan 22, 2021

Tebrikler emeğinize sağlık👏🏻👏🏻👏🏻

Like
Yazı: Blog2 Post
bottom of page